Εορτασμός Αγ. Βαρβάρας στην Δράμα

Σύμφωνα με την παράδοση, όταν το 1383 η Δράμα κατακτήθηκε από τους Οθωμανούς, το εκκλησάκι της Αγίας Βαρβάρας τέθηκε προς κατεδάφιση από τους κατακτητές για να χτιστεί στη θέση του ένα τζαμί. Τα σχέδιά τους όμως άλλαξαν ανήμερα της Αγίας Βαρβάρας καθώς η περιοχή πλημμύρισε με νερό και δημιουργήθηκε λίμνη που σκέπασε την εκκλησία. Έτσι, η αγία Βαρβάρα καθιερώθηκε ως πολιούχος της Δράμας, και ακριβώς απέναντι από τη λίμνη χτίστηκε αργότερα νέα εκκλησία που αφιερώθηκε στην Αγία. Μέχρι σήμερα διατηρείται το έθιμο την παραμονή της γιορτής της, στις 3 Δεκεμβρίου, εκατοντάδες παιδιά να αφήνουν τα αυτοσχέδια φωταγωγημένα καραβάκια τους στα νερά της λίμνης, ακριβώς μπροστά από την ομώνυμη εκκλησία. Με αυτόν τον τρόπο ο κόσμος στέλνει στο βυθισμένο εκκλησάκι το κερί του για την Αγία επάνω σε ένα σανίδι από ξύλο.Αγια Βαρβάρα,πρέσβευε υπέρ ημών.Χρόνια πολλά στην Δράμα μας.Υγεία σε όλο τον κόσμο!

Ομάδα Ελλήνων στα Αμελέ ταμπουρού, τα φρικώδη εργατικά τάγματα της Τουρκίας

Οι Τούρκοι τα έλεγαν ισαάτ ταπουρού, οι Έλληνες τα έλεγαν ειρωνικά εσιέκ Ταπουρού (γαϊδουρινά τάγματα). Στα τάγματα αυτά κατατάσσονταν μονάχα χριστιανοί Έλληνες, γιατί οι Αρμένιοι εξοντώθηκαν τον Ιούνιο του 1915. Δουλειά αδιάκοπη, από τα ξημερώματα μέχρι το ηλιοβασίλεμα. Φαγητό ελάχιστο. Ψωμί μπομπότα μία φέτα. Διαμονή γαϊδουρινή, μέσα σ’ ένα μικρό αχούρι πλάγιαζαν 10, 20 και 30 άντρες κατάκοποι, νηστικοί, γυμνοί και ξυπόλητοι. Πείνα αφάνταστη, γύμνια, ψείρες, ξυλοδαρμοί και θάνατοι το μενού κάθε μέρας. Λένε πως κάποια μέρα ψόφησε ένα βόδι της δουλειάς των Εργατικών ταγμάτων κι ο Τούρκος λοχαγός επιστάτης λυπήθηκε τόσο πολύ το βόδι ώστε μια μέρα παρουσία όλων των σκλάβων εργατών είπε: «Έπρεπε να μου ψοφήσουν 100 Γκιαούρηδες στρατιώτες παρά αυτό το βόδι». Ώστε για τους αξιωματικούς της Τουρκίας, έχασε κάθε έννοια η λέξη άνθρωπος. Τα στρατόπεδα αιχμαλώτων του Χίτλερ φρίττουν μπροστά στα εργατικά τάγματα των Τούρκων.

ΜΝΗΜΕΣ ΒΟΥΛΓΑΡΙΚΗΣ ΚΑΤΟΧΗΣ

 1917 του Μιχάλης Μήσιος

Από μικρό παιδί στο χωριό μου, κάθε φορά που η συζήτηση αφορούσε την βουλγαρική κατοχή,  άκουγα συχνά τους γεροντότερους να λένε την φράση "Ντεβετνάισι-ι-σιέ".  Κατόπιν έμαθα ότι πρόκειται για βουλγαρική φράση που θα πει ¨ δεκαεννέα και έξη¨. Είναι οι περίφημες 19 βουλγαρικές και 6 βασιλικές βουρδουλιές !!!! Αυτή ήταν η τρομερή τιμωρία σε όσους συλλαμβάνονταν στη διάρκεια της βουλγαρικής κατοχής. Η φράση έμεινε παροιμιώδης.  

Πέρασαν περισσότερα από εκατό χρόνια  από το θέρος του 1917.  Όμως και τώρα η απλή αναφορά σε αυτή την περίοδο, φέρνει μοιραία στη μνήμη  μου όσα κατά καιρούς άκουσα για τις διώξεις,  τους ξυλοδαρμούς, την φοβερή ομηρία σε καταναγκαστικά έργα της Βουλγαρίας  που εφάρμοσαν τότε στην ευρύτερη περιοχή των Σερρών και της Δράμας οι βουλγαρικές δυνάμεις κατοχής. Βαρύ το τίμημα που πλήρωσαν,  μαζί με το υπόλοιπο ελληνικό στοιχείο, και οι βλάχοι από τα χωριά Καλύβια του Λαϊλιά, Ραχοβίτσα και Χιονοχώρι. Ένα τρομερό γεγονός όπως αυτό της ομηρίας δεν μπορούσε ασφαλώς να περάσει απαρατήρητο. Έγινε βλάχικο τραγούδι και σώζεται μέχρι τις μέρες μας. 

Στην εργασία του Χαράλαμπου Βουρουτζίδη  "100 χρόνια από την Βουλγαρική Κατοχή του 1917: Ιερείς της Μητρόπολης Σερρών στα βουλγαρικά στρατόπεδα συγκέντρωσης¨ αναφέρεται ότι στις 23 Ιουνίου 1917 η Βουλγαρική Διοίκηση αποφάσισε την συγκέντρωση του ανδρικού πληθυσμού των Σερρών και την αποστολή στην Βουλγαρία σε καταναγκαστικά έργα. 

Τον ίδιο μήνα και την ίδια περίπου ημερομηνία αναφέρει και το  βλάχικο τραγούδι που παραθέτω στο τέλος . 

Τελικά η αμφιβολία μου αν πράγματι  η ομηρία των ανδρών από τα Καλύβια έγινε τρείς μέρες πριν των Αγίων Αποστόλων ( Σουνκέτρου) ή μήπως, όπως υποστηρίζουν ορισμένοι, το τραγούδι λέει ¨Τρέιλι τζάλι ντι Σουμέντρου¨ δηλαδή ¨τρείς ημέρες πριν τον Οκτώβρη¨ άρα τέλη Σεπτέμβρη!! 

Τελικά όπως φαίνεται η ομηρία των βλάχων από τα Καλύβια έγινε παραμονές των Αγίων Αποστόλων (Σουνκέτρου), τον Ιούνιο του 1917.  Παραθέτω στη συνέχεια το σχετικό βλάχικο τραγούδι  με την μετάφρασή του.

Του άνλου ατσέλου ντιτ μιντιτούρα 

σιάπτι στάνι κουμάντα αλ Κόλα 

Ίγκιτσι νίλι ντι νουμάλι

τούτα βιάρα φούρα γκίνι 

Τρέιλι τζαλι ντι Σουνκέτρου           

Ντι λα στάνια ατσια ντιτ κιάρι 

Ντι λου βίνιι σι ούνα κάρτι  

κάρτι άλμα σι γράμμα λάϊ. 

Λιάου Κόλα διουβασιάου     

Κόλα τσε τσι τζατσι κάρτια 

κάρτια τζατσι Ντιμιρσιάρου .

Ντιμιρσιάρου σι ιξουρίι 

ιξουρίι του Βουργαρίι 

Απόδοση στα Ελληνικά

Στου πολέμου τη χρονιά

επτά στάνες του Νικόλα

είκοσι χιλιάδες πρόβατα.

όλο το καλοκαίρι πέρασαν καλά.

τρεις μέρες πριν των Αγίων Αποστόλων (Σουνκέτρου)

από τη στάνη απ’ τ’ ανήλιο,

τους ήρθε ένα χαρτί.

χαρτί λευκό μα μαύρη γραφή

Πάρε Κόλα (Νικόλα) διάβασέ το    

 Κόλα τι λέει το χαρτί 

το χαρτί λέει Σιδηρόκαστρο

Σιδηρόκαστρο και μετά εξορία

εξορία στην Βουλγαρία.