Η μεγάλη σφαγή στη Σμύρνη.

 

30 Αυγούστου 1922 ξεκίνησε η μεγάλη σφαγή στη Σμύρνη.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που έδωσε ο Ελ. Βενιζέλος με το υπόμνημά του στη Συνδιάσκεψη της Ειρήνης του Παρισιού, στη Μικρά Ασία ζούσαν 1.694.000 Έλληνες. Στη Θράκη και την περιοχή της Κωνσταντινούπολης 731.000. Στην περιοχή της Τραπεζούντας 350.000 και στα Άδανα 70.000. Σύνολο 2.845.000 Έλληνες που αποτελούσαν το 20% του πληθυσμού της περιοχής που κυριαρχούσε οικονομικά, είχε δε καταφέρει να διατηρήσει την πολιτιστική του κληρονομιά παρ' ότι αποτελούσε μειονότητα σε εχθρικό περιβάλλον.
Στην Ελλάδα έφτασαν γύρω στο 1.200.000 άνθρωποι. Άρα σχεδόν 1.000.000 ψυχές έμειναν εκεί πίσω. Άνδρες, γυναίκες, παιδιά, μωρά....
Μια γενοκτονία που ποτέ δεν αναγνωρίστηκε ακόμα και από την ίδια την Ελλάδα. Να κρύβουμε όλη αυτή τη κτηνωδία ακόμα και από τα ίδια τα βιβλία της ιστορίας μας -βλ. συνωστισμός.
Και η μεγαλύτερη καταστροφή έγινε μετά. Γιατί μετά από το φόνο ήρθε ο ξεριζωμός.
Πρώτη φορά στην ιστορία της ανθρωπότητας όχι μόνο εκδιώχθηκαν άνθρωποι από τον τόπο γέννησης και καταγωγής τους αλλά τους απαγορεύτηκε να ξαναγυρίσουν πίσω.
Δεν είχαν τη δυνατότητα να πάνε να πάρουν τα πράγματά τους, να ξαναδούν τα σπίτια τους, να ψάξουν για τους δικούς τους, να θάψουν τους νεκρούς τους.
Προσπάθησαν να αφαιρέσουν οτιδήποτε θύμιζε αυτούς που έμεναν σε αυτά τα μέρη.
Και το χειρότερο είναι ότι όλος ο δήθεν πολιτισμένος κόσμος όχι μόνο δε μίλησε αλλά συσπειρώθηκε με ένα λαό απολίτιστο και άξεστο όπως οι Τούρκοι.
Ένα λαό που ήταν υπεύθυνος για τη γενοκτονία Αρμενίων, Ελλήνων και Ασσυρίων. Έναν λαό που χρόνια μετά ευθύνεται για τα αίσχη στην Κύπρο, που και εκεί έγινε γενοκτονία.
Όμως εμείς δεν ξεχνάμε. Την ιστορία τη ξέρουμε από τους γονείς από την γιαγιά και τον παππού. Που ήταν οι τυχεροί που έφτασαν εδώ και ξαναέφτιαξαν πολιτισμό. Που πέρασαν τον πολιτισμός τους σε μας.
Ένας αιώνας από τη γενοκτονία του Πόντου και της Μικράς Ασίας κι εμείς ΔΕΝ ΞΕΧΝΆΜΕ!!!!! Και θα περνάμε ήθη έθιμα παραδόσεις και πολιτισμό στα παιδιά μας..

(Πίνακας Μουσείου Ένωσης: Σμύρνη
Ζωγράφος: Κ. Γουναρόπουλος)

"Ωδή στις αντρειωμένες γυναίκες της Χορηγόσκαλας.

"Ωδή στις αντρειωμένες γυναίκες  της Χορηγόσκαλας.                                                                                        

 Σ' εκείνους που η ζωή                                                                                                                             τους θυσία έγινε κι έμειναν  άγνωστοι".                                                            

 Η ιστορία της Πατρίδας μας είναι γεμάτη από ηρωικές πράξεις, θυσίες και δραματικά γεγονότα. 

 Στην Επανάσταση του 1821, οι αγώνες του λαού για  λευτεριά δίκαια κίνησαν το ενδιαφέρον άλλων λαών, που έδειξαν θαυμασμό και συμπάθεια για το αγωνιζόμενο Έθνος μας.Πολλά από τα γεγονότα αυτά έμειναν ως σύμβολο στη συνείδηση του λαού μας και άλλα έμειναν

σχεδόν άγνωστα γιατί δε φωτίστηκαν όσο έπρεπε και όταν έπρεπε.

 Ένα από τα δραματικά γεγονότα, που συνέβη το Μάιο του 1826 και παρέμεινε άγνωστο, είναι η θυσία είκοσι

περίπου  Ελληνίδων που έπεσαν μαζί με τα παιδιά τους από τα βράχια της Χορηγόσκαλας στην ορεινή περιοχή της Αλαγονίας, βόρεια της Καλαμάτας, για να μην αιχμαλωτιστούν από τα στρατεύματα του Ιμπραήμ που τις καταδίωκαν.Ήταν μια θυσία γυναικών στο βωμό της Ελευθερίας, παρόμοια με τη θυσία των Σουλιωτισσών στο Ζάλογγο, το 1803.(πίνακας του Σταύρου Καλυβιώτη)

ΜΠΑΜΠΙΝΤΕΝ

Του Σταμπουλή Δημήτρη  

Η 8η Ιανουαρίου, σε αρκετά χωριά, όπως και στο Βώλακα, είναι αφιερωμένη στον παλαιό εορτασμό της Ημέρας της γιαγιάς Μαμής – Μπάμπιβντεν.

Η Μαμή διαδραμάτιζε έναν από τους πιο καίριους ρόλους ιδιαίτερα στις αγροτικές απομακρυσμένες Κοινωνίες.

Μάλιστα ήταν δυσαναπλήρωτος ο ρόλος της, πρωτίστως κατά την διαδικασία της γέννας αλλά σημαίνουσας σημασίας και της αναπαραγωγής της ίδιας της παραδοσιακής κοινότητας.

Δικαίως κατείχε μια περίοπτη σεβάσμια θέση στην κοινωνική Ιεραρχία, καθώς τύγχανε καθολικής εκτίμησης, αποδοχής και αναγνώρισης απ΄ όλους τους κατοίκους του χωριού.

Οι πρόγονοί μας, έχοντας βαθιά επίγνωση της προσφοράς της γριάς Μαμής προς το κοινοτικό σύνολο, λόγω των εξαίρετων υπηρεσιών της κατά την γέννα, νοιώθοντας βαθιά ευγνωμοσύνη προς το πρόσωπό της, ενέταξαν και της αφιέρωσαν ιδιαίτερη εορταστική ημέρα στο ετήσιο κύκλο της ύπαρξής τους – στο Πολιτισμό τους.

Θα πρέπει, πρώτα και πάνω απ΄ όλα, να κατανοήσουμε το βάρος της ευθύνης της Μαμής. Να ενστερνισθούμε τις συνθήκες και τις καταστάσεις, στις οποίες καλούνταν να προσφέρει το θεάρεστο έργο της - τις άθλιες και αντίξοες συνθήκες που επικρατούσαν στα αγροτόσπιτα – μπαράγκες χωρίς καν τα αναγκαία και στοιχειώδη μέσα πολλές φορές.

Η γριά Μαμή είναι αυτή που πρώτη βίωνε τη μαγεία της έλευσης του νεογέννητου.

Αυτή πρώτη ασπάζονταν στα χέρια της, την νέα ζωή – το νεογέννητο άνθρωπο- που έρχονταν στο κόσμο μας.

Το λειτούργημά της ιδιαίτερα κρίσιμο, με πολλές απαιτήσεις, γεμάτο ευθύνες από αναπάντεχους κινδύνους που ελλόχευαν σε κάθε γέννα - τοκετό ξεχωριστά!

Η Μαμή ήταν συνήθως ηλικιωμένη γυναίκα, που είχε κλείσει το κύκλο της τεκνοποίησης.

Η γριά Μαμή ήταν πράος άνθρωπος, διακρίνονταν για τη σοφία της, την εχεμύθεια και την ταπεινότητά της, την ωριμότητα και την υπευθυνότητα των λόγων και των πράξεών της.

Κατείχε ιδιαίτερες γνώσεις, ικανότητες και δεξιότητες, καθώς χειρίζονταν με υπερευαισθησία, δεξιοτεχνία, μέσα και τεχνικές, ώστε να φέρει το νεογνό στο κόσμο αλλά και να κρατήσει την εγκυμονούσα μητέρα στη ζωή.

Η γριά Μαμή επίσης λατρεύονταν και ως η Γιαγιά η Υπερμητέρα όλων, καθώς τόσο η λεχώνα όσο και το νεογέννητο, ήταν για κάποιες κρίσιμες μάλιστα ώρες στα ¨χέρια της¨ η ύπαρξή τους – η τύχη τους στα δικά της χέρια αφημένες.

Την γιαγιά Μαμή την ημέρα αυτή, σε ένδειξη βαθιάς εκτίμησης και ευγνωμοσύνης, επισκέπτονταν νωρίς το πρωί στο σπίτι της, οι μητέρες, τις οποίες ξεγέννησε το προηγούμενο χρόνο, αλλά και τα προηγούμενα ως δύο χρόνια, προσφέροντάς της δώρα. Κυρίως αυτά ήταν, ποδιά, ζώνη, κάλτσες, σαπούνι, πετσέτα, αλλά και πολλά διάφορα άλλα προϊόντα της παραγωγής τους.

Η υποδοχή από την γιαγιά Μαμή γίνονταν στην είσοδο του σπιτιού της, η οποία τις καλωσορίζει με ευχές και κεράσματα.

Στη συνέχεια ακολουθούσε το πλύσιμο των χεριών της Μαμής, από τις μητέρες και κατόπιν στρώνονταν το τραπέζι με εδέσματα προς τιμήν των επισκεπτριών της.

Το έθιμο του εορτασμού της Ημέρας της γιαγιάς Μαμής ουσιαστικά ήταν στα παλαιότερα χρόνια, συνυφασμένο με την γονιμότητα και γενικότερα με τη καρποφορία της Φύσης, καθώς και με την κάθαρση των ψυχών και τον καθαρμό των σωμάτων.

Το όλο τελετουργικό είχε βαθιές ρίζες στην αγροτική κοινωνία, που απέρρεαν και ήταν μέρος των λατρευτικών ορφικών και διονυσιακών δοξασιών των κατοίκων.

Στη συνέχεια ακολουθεί το έθιμο με τις Αρκούδες και τον Παραδοσιακό Γάμο. 

Το βρήκαμε εδώ

Η φυγή των Καλικαντζάρων | τα Θεοφάνια

 

Οι μέρες των Χριστουγέννων, μας είναι τη σήμερον ημέρα χαρούμενες και φωτεινές, αλλά οι παλιοί συνέδεαν τον χειμώνα και με το κρύο αλλά και το θάνατο. Το θρησκευτικό αίσθημα μπλεκόταν με τα παγανιστικά έθιμα που μιλούσαν για πνεύματα που ανέβαιναν από τον Κάτω Κόσμο όταν κρυβόταν ο ήλιος. Το χειμερινό ηλιοστάσιο σηματοδοτούσε την πιο σκοτεινή και άγονη περίοδο του έτους, παράλληλα με την έναρξη του νέου κύκλου φωτός και ευημερίας. Εορταζόταν από την αυγή της ανθρώπινης ιστορίας, στην αρχαία Ελλάδα με το Τριέσπερον, στην αρχαία Ρώμη με τα Σατουρνάλια κλπ.

Οι Καλικάντζαροι ροκανίζουν το Δέντρο της Ζωής